Are you being served?

‘Leiderschap is zo duidelijk op mensen overbrengen dat ze de moeite waard zijn en potentieel hebben, dat ze het zelf ook gaan geloven.’ Zomaar één van de vele definities van leiderschap. In dit geval van Steven Covey. Maar weinig kwam ik een definitie over dit onderwerp tegen die zo sterk in het hart raakte. Een uitspraak die door zo velen wordt beaamd, maar tegelijk zo schaars lijkt te worden toegepast in de praktijk. Ik heb het gedurende mijn gehele loopbaan één keer mogen ervaren. En teer daar nu nog steeds op.

Doorgaans kom ik het thema leiderschap tegen in bedrijfskundige zin. Over motiveren en winstgeven. Feiten en cijfers over organisatiedoelstellingen. Hoe daar te komen zo snel en vooral zo goedkoop mogelijk. En wat mensen moeten kunnen, en vooral doen, om hieraan bij te dragen. En daarboven staat de leider die ‘de boel op sleeptouw neemt’. En voor wie zich niet laat meeslepen rest uiteindelijk weinig andere keuze. Exit. Al dan niet uit eigen beweging. Al dan niet gewenst door één of beide partijen.

De medewerker als dienaar van de organisatie. Of is het omgekeerde niet precies waar leiderschap over gaat? Wat zorgt er nu voor dat mensen een leider binnen een organisatie (of daarbuiten) volgen? Ga jezelf maar eens na. Zijn het de uitdagende targets die de organisatie stelt? Of misschien wel het vooruitzicht op die riante bonus of een mogelijk slechte beoordeling?

Weet jij als leider wat jouw mensen nodig hebben om optimaal te kunnen presteren, initiatieven te nemen, innovatief te kunnen zijn?

Ik herinner me het nog als de dag van gisteren. Zo groots was het effect op mij als beginnend HR-adviseur. Hoe? Eigenlijk door ogenschijnlijk kleine dingen. Het briefje op mijn bureau met complimenten voor mijn werk. Waarde te hechten aan mijn kennis en vaardigheden door mij actief te betrekken. Door van de adviesrelatie geen machtsspel te maken, maar te luisteren en de adviezen serieus in overweging te nemen. Interesse te tonen in mij en in de drijfveren van mij als mens.

Deze opstelling heeft mij zonder enige twijfel in staat gesteld de beste adviseur te zijn die ik op dat moment kon zijn. Het heeft mij mede gevormd tot de professional die ik vandaag de dag ben. Ik voelde mijzelf gedurende die periode letterlijk groeien. In mijn rol als adviseur en zeker ook als mens. En daar pluk ik tot op de dag van vandaag de vruchten van. Over rendement gesproken…

Het antwoord op de vraag zit hem dus niet in beleid, structuren en HR-instrumenten. Deze dienen slechts ter ondersteuning. Het antwoord op de vraag schuilt ín de leider. Hoe deze in staat is de omstandigheden te scheppen waarin mensen optimaal tot hun recht komen. Met zichzelf als belangrijkste instrument.